(۵۹۹) مربی کیست؟ (3)

نقش‌های مربی

 

 

مربی خوب آن نیست که خود به جای افرادش می‌بیند و تصمیم می‌گیرد و از دیده‌ها و تصمیماتش، برای آن‌ها سخن می‌گوید، بل مربی کسی است که افراد را در جریان نیازها می‌گذارد و آن‌ها را آزاد می‌کند و آموزش می‌دهد که خود ببینند و حرکت کنند و سپس در سر بزنگاه‌ ها و در کنار حادثه‌ها تذکر می‌دهد و یاد‌آوری می‌نماید که بیابند و پیش بتازند.

 

آن‌جا که مربی بسته‌بندی‌ها را به صورت بسته‌بندی و صادرات به افراد می‌رساند در واقع آن‌ها را مسخ کرده و شخصیتشان را شکسته و آن‌ها را فلج و بی‌‌پا، بارآورده است. و این‌ها در کنار حادثه‌های جدید، بی‌چاره می‌مانند...

 

مربی می‌تواند به جای بالا رفتن از قله و حرف زدن از دیدگاه‌ها، راه رسیدن به قله را نشان بدهد، تا همه از ابعاد گوناگون و از زاویه‌های مختلف و با دیدگاه‌های مختلف، به تماشا بپردازند و برداشت‌های سرشار و عظیمی را بدست آورند.

 

آن‌جا که هدف تربیتی، غلتاندن¹ و به دوش کشیدن نیست، بلکه هدف راه رفتن و به پا ایستادن انسان²، انتخاب و اتخاذ³ اوست، در این‌جا کار مربی و روش او هم عوض می‌شود:

 

1. در این‌جا، مربی باید فکر انسان را از جبرهای حاکم آزاد کند؛ از جبرهایی که در درون و بیرون، انسان را به بند می‌کشند.

 

مادام که انسان در یک محیط تربیتی و همراه یک جبر است، ناچار محکوم خواهد بود. مسئولیت مربی این است که او را با راه‌های تازه، همراه کند و او را در زمینه‌های تضادها بگذارد، تا او راه خودش را انتخاب بنماید.این آزادی دادن و به آزادی رساندن، یکی از کارهای مربی است⁴.

 

2. کار دیگر او آموزش دادن و تعلیم دادن⁵ و راه رسیدن تا قله‌ها را نشان دادن است. اوست که باید طرز برداشت و طرز تفکر را به انسان بیاموزد و روش‌ها را بدست بدهد.

 

این تنها کافی نیست که ما را به صدقه ببندند و این‌گونه بی‌نیازکنند. که این داغ کردن‌ها و برگ چسباندن‌ها فایده‌ای ندارد. بهتر این است که ما را با روش‌ها و حرفه‌ها آشنا کنند و ما را تا قله‌ها بالا ببرند.

جوشش بهتر از بخشش است.

 

3. و انسانی که گرفتار نسیان‌ها و غقلت‌هاست، ناچار نیازمند تذکر‌ها و یادآوری‌هاست.

و این هم مسئولیت سوم مربی است، که با تذکرها، قطره‌های متراکم و زمینه‌های آماده را شعله‌ور کند و حرکت و پیشرفت را فراهم سازد.

 

 

مسئولیت و سازندگی، استاد علی صفایی حائری، صص61-57

 

 

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1.أَفَأَنْتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّىٰ یَکُونُوا مُؤْمِنِینَ، سوره یونس، آیه 99

2.لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ، سوره حدید، آیه 25

3.فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِیلًا، سوره مزمل، آیه 19

4 و 5.یُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ، سوره جمعه، آیه2