(۱۰۲۸) زیربنای مسئولیت
در پاسخ به سوال پست قبل استاد صفایی حائری در صفحات 28-26 کتاب «مسئولیت و سازندگی» می نویسد«مسئولیت» بر اساس 3 پایه استوار است...
به طور خلاصه باید گفت زیر بنای مسئولیت همین «دارایی» است؛ هرچند بعضی «آگاهی» را زیربنای مسئولیت گرفته اند و مقدار مسئولیت را با آن سنجیده اند. این دارایی بسیار وسیع تر از آگاهی است. دارایی ها (نعمت ها و سرمایه های خدادادی) بازدهی می خواهند پس بایستی سودآوری داشته باشند که لازمه آن خرج شدن است، بنابراین باید در راه او به جریان افتند تا سود داشته باشند...
برای توضیح بیشتر ادامه مطلب را بخوانید.
1. داده ها بازدهی می خواهند: خداوند حکیم نعمت ها را بی جهت نمی دهد و بی جهت نمی گیرد و این داده ها را ملاک برتری نمی شمارد. پس ناچار داده های او بازدهی می خواهند و در این بازدهی و در این بازگرداندن و در این کوشش هاست که برتری ها تحقق می یابند.
و مسئولیت از همین جا ریشه می گیرد. هر کس که دارد مسئول است و هر کس که بیشتر دارد مسئولیتی بزرگتر خواهد داشت1.
2.سرمایه ها باید سود بیاورند: در وجود ما داده ها و سرمایه هایی هست که باید بارور شوند و بهره بیاورند و راه بلند ما را سرشار کنند. در فاصله تولد و مرگ، ما این سرمایه ها را از دست می دهیم. مگر آنکه اینها را به ثبت برسانیم و در جای خویش مصرف کنیم.
3.آنچه از اوست باید برای او باشد: باید سرمایه ها را به جریان انداخت وگرنه احتکار است و باید در راه حق و در راه درست بکار انداخت و گرنه اسراف است و زیان.
و این همان درس کوتاه و پرمغز قرآن است که می گوید: انا لله و انا الیه راجعون.
ما برای او هستیم و او جهت حرکت ما و هدف ما و بازگشت ماست. هر کس که داراست؛ دارای نعمتی، ثروتی، قدرتی، همتی، فکری، اندیشه ای، دارای قلمی، قدمی، درمی.... هر کس که داراست مسئول است که آنچه که داشته کجا خرج کرده و برای چه مصرف کرده و به سوی که بازگردانیده.
کسی که می توانسته آگاه باشد و آگاه نشده مسئول است که: هَلاّ تَعَلَّمتَ. از او می پرسند چرا آگاه نشده ای؟ اما از او نمی پرسند که چرا توان نداشته ای و دارا نبوده ای؟ می پرسند که چرا استعدادها را به جریان نینداخته ای؟ اما نمی پرسند که چرا استعداد نداشته ای؟ لَتُسئَلَُنَّ یَومَئِذٍ عَنِ النَعیمِ. (تکاثر، 8) داده ها و نعمت ها مسئولیت دارد.